Gun Olur Asra Bedel - Cengiz Aytmatov
Gun Olur Asra Bedel yine bir CENGIZ AYTMATOV romanidir. Bunu da bir tavsiye uzerine almistim fakat beni cok etkiledigini
soyleyemem.
Kahramanimiz Yedigey kazak bozkirlarinda issiz bir
aktarma istasyonunda calisir. Bir gece karisi Ukubala`nin ona dogru geldigini
gorur ve kotu bir haber verecegini anlar. Yaklasik 30yildir beraber calistigi,
iyi dost oldugu Kazangap`in oldugu haberini alir. Bununla ilgili yapilmasi
gereken ne varsa yapmayi ustlenir. Kazangap`in cocuklarina haber verilir,
olunun gomulecegi yer kararlastirilir.
Gomulecegi yere Kazangap`in oglu basta
olmak uzere herkes karsi ciksa da Yedigey, Kazangap`in vasiyeti olan Ana
Beyit`e gomulme istedigini yerine getirmek uzere herkesi ikna eder. Fakat Ana
Beyit 30km uzakta bir yerdedir. Digerleri icin can skici olan da budur zaten
ama artik karar verilmistir oraya gidilecektir.
Aslinda butun kitap bu 30km`lik
yolda gecen dusuncelerden olusur. Yedigey`in butun hayati tek tek hafizasindan
gecmektedir ve bunu okuyucuya sunmaktadir.
Yolun sonuna az kala mezarligin tellerle cevrili
oldugunu gorurler ve iceriye girmenin yasak oldugunu soyler bir asker. Yedigey
ne kadar konussa da bosunadir karsi taraf kesinlikle iceriye alamayacaklarini
iletir. Kazangap`in oglu Sabitcan mali Yedigey`e bagirir cagirir. Cenazenin
geri goturulmesi konusulur fakat Yedigey bunun munasip olmayacagini oluyu
oracikta gommeleri gerektigini soyler ve oyle de yaparlar. Hatta gomme islemi
bittikten sonra ordaki herkese kendisinin de oraya, Kazangap`in yanina gomulmek
istedigini vasiyet eder ve bu sozu alir herkesten.
Beni en cok heyecanlandiran kisim ise Sari ozek adi
verilen uzay ussunde gecenlerdi.Burası Sovyet- Amerikan ortak uzay
çalışmalarının yapıldığı Parite Uzay Üssüdür. Bu üsten fırlayan
konvansiyonel roket ise Amerika ile Rusya'nın ortak projesinin ürünüdür.
Uzay İstasyonu , Parite'de ilginç şeyler olmaktadır. X gezegeninde araştırma
yapacak olan Konvansiyon uzay gemisinin, bütün dünya ile ilişkisi
kesilmiştir. Bu gemiye ulaşması için bir başka uzay gemisi
gönderilimiş , fakat gemide kimse bulunamamıştır. Astronotlar kayıptır. Ama
gemide bir mektup bulunmuştur. Mektup, iki kozmonota aittir. Mektupta
anlatılanlara göre bu iki kozmonot bazı uzaylılarla irtibata geçmiş, Orman
Göğsü isimli bir gezegene mensup olan uzaylılar onları gezegenlerine davet
etmiştir.
Kozmonotlar da görevlerini bırakarak bu gezegene gitmeye karar
vermişlerdir. Bu kozmonotların mektubunda ilginç bir detay da vardır.
Yöneticilere iç savaş ve dünyadaki gereksiz kavgaların sona erdirilmesini
tavsiye etmektedirler. Bu olağan dışı gelişme üzerine Amerika ve Rusya
yetkilileri gizli gizli görüşmeye başlamıştır. Sonuc olarak bu durumun ustu kapatilmistir ve
duyulmamasi için gizlenmiştir. Okudugunuz zaman astronotlarin yazdiklari
mesajlara ulaşabilirsiniz. Bende en cok merak uyandiran kisim burasiydi. Kitapta
ara ara bu konu islenmis ve kitaba güzel bir tat katmis.
Kitabin sonunda da Yedigey bu uzay ussunun
buraya kurulmasından dolayi olan rahatsizligini dile getirmek uzere ust
makamlara cikacakken, uzay ussunden uzaya roketler firlatilmaktadir.
Kitapta hemen hemen her yeni bolum basinda su cümleler
yer alirdi;
“Bu yerlerde trenler doğudan batıya, batıdan
doğuya gider gelir, gider gelirdi.
Bu yerlerde demiryolunun her iki yanında, ıssız, engin, sarı
kumlu bazkırların özeği Sarı-Özek uzar giderdi”...
Aslinda kendi basina güzel hikayeler barindiran
bir romandi fakat ben okurken biraz agir ilerledi neden bilmiyorum. Belki benim
ruh halim sebebiyle. Siz okuyunca farkli hissedebilirsiniz, okuyun tabii..
Tesekkurler Cengiz AYTMATOV.
01-05-2017
佳楠/深圳